کولر گازی فقط برای تأمین سرمایش خانه نیست و برخی از آنها حتی در روزهای سرد پاییز و زمستان هم میتوانند فضا را گرم کنند. اما استفاده از قابلیت گرمایشی کولر به تنظیمات خاصی نیاز دارد. این قابلیت برای همه دستگاهها وجود ندارد و به همین دلیل در این مطلب به طور کامل شما را با سیر تا پیاز تنظیم کولر گازی برای گرمایش آشنا خواهیم کرد.
آیا کولر گازی حالت گرمایش دارد؟
با توجه به اینکه همه کولرهای گازی این امکان را ندارند که در زمستان هم خانه شما را گرم کنند، پس بهتر است ابتدا از حالت گرمایشی آن مطمئن شوید. برای این کار به دفترچه راهنمای دستگاه بروید و اطلاعات لازم در مورد اسپیلت را مطالعه کنید.
اگر دفترچه راهنمای کولرگازی در دسترستان نیست، میتوانید برچسب فنی دستگاه را بررسی کنید. بر روی همه پنلهای داخلی و خارجی دستگاه یک برچسب قرار دارد که اطلاعات فنی مربوط به آن را ارائه می دهد. شما میتوانید با مطالعه این برچسبها به قابلیت گرمایشی بودن کولر گازی خود پی ببرید.
برچسبهای Cooling به سرمایشی بودن کولر و برچسب Heating به قابلیت گرم کردن خانه اشاره دارد.
روش سوم برای اینکه بفهمید آیا این دستگاه قابلیت گرمایشی نیز دارد، رفتن به تنظیمات روی کنترل کولر گازی است. در این قسمت دو گزینه Cooling و Heating نشان میدهد که دستگاه همزمان قابلیت سرمایش و گرمایش را دارد.
وقتی مطمئن شدید کولر گازی میتواند در کنار سرد کردن محیط، آنجا را گرم هم کند، میتوانید تنظیمات گرمایش را روی آن اجرا کنید.
راه اندازی سیستم گرمایشی کولرگازی در فصل زمستان
برای گرم کردن خانه یا محل کار با کمک کولر گازی اسپیلت، تبدیل گزینه Cool به Heat است. در این صورت شما باید کنترل کولر گازی را به دست بگیرید روی دکمه mode فشار دهید. سپس حالت cool را به Heat تبدیل کنید.
قابلیت گرمایش محیط با کم دستگاه اسپیلت با روش سرد کردن آن کمی تفاوت دارد. وقتی دستگاه را روی حالت گرمایش قرار می دهد، تمامی قطعات کولر از جمله کمپرسور روشن میشود. اما فن داخلی دستگاه تا زمانی مشخصی، روشن نمیشود. یعنی باید 2 تا 20 دقیقه صبر کنید تا فن آن روشن شود و گرما را به داخل اتاق هدایت کند.
در روزهای سرد زمستان که ممکن است کندانسور یا پنل بیرونی دستگاه یخ بزند، حالت دیفراست فعال میشود. در این مواقع فن کولرگازی دیگر عمل نمیکند تا عملیات یخزدایی پنل بیرونی اسپیلت را انجام دهد. این وضعیت بین 2 تا 20 دقیقه طول میکشد.
برای تنظیم کولر گازی برای گرمایش ابتدا آن را خاموش کرده و سپس ریموت کنترل را برای روشن کردن حالت گرمایش، تنظیم کنید. ریموت کنترل نباید با دستگاه ارتباط داشته باشد و همین که تنظیمات را روی حالت گرمایش قرار دادید، ارتباط بین آنها برقرار شود.
بر روی کنترل کولر گازی یک دکمه وجود دارد که روی آن Menu نوشته شده است. باید این دکمه را بزنید تا حالتهای زیر برایتان نمایش داده شود:
- AUTO (اتوماتیک)
- COOL (سرمایش)
- DRY (خشک کردن)
- HEAT (گرمایش)
- FAN (فن)
اگر بخواهید درجه حرارت کولر گازی را افزایش دهید تا محیط خانه را گرمتر کند، باید دکمه Heat را بزنید و سپس روی دکمه Temp (درجه حرارت) بزنید. با انتخاب فلش سمت بالا، میزان گرمایش محیط بیشتر و با زدن فلش سمت پایین، درجه گرمایش کمتر میشود.
بهترین درجه گرمایش برای این دستگاه 28 و 30 درجه است تا به موتور کولر هم فشار وارد نکند و میزان مصرف برق را افزایش ندهد.
نکات مهم در مورد تنظیم کولر گازی برای گرمایش
برای تنظیمات این دستگاه باید به چند نکته دقت داشته باشید تا به آن آسیب وارد نشود:
- فعال کردن گزینه محافظت از یخزدگی: در برخی از کولرها یک دکمه برای محافظت از پنل خارجی در مقابل یخ زدگی وجود دارد که با عنوان Min شناخته شده است. این قابلیت برای شهرهای بسیار سرد کاربردی است تا از یخ دستگاه جلوگیری کند.
- فعال کردن دکمه AC: اگر میخواهید کولر گازی با توان کمتری کار کند و هوای گرم را به طور مداوم به داخل محیط خانه هدایت کند، بهتر است دکمه AC را فعال کنید. با این قابلیت دمای اتاق زیر نقطه انجماد نمیرسد و مانع از آسیب رسیدن به تجهیزات حساس (لولههای آب و …) میشود.
- استراحت دستگاه: کولر گازی مثل سایر دستگاههای گرمایشی از جمله بخاری، پکیج و یا شومینه نیست که بتواند به طور کامل کار کند. بلکه باید در طی روز یا شب تنها چند ساعت روشن باشد و سپس به آن استراحت دهید. میزان مصرف برق کولرگازی در مقایسه با مصرف گاز بخاری و پکیج هزینه بیشتری را به دنبال دارد.
- سرویس مرتب کولرگازی: اسپیلتهایی که حالت گرمایشی هم دارند، در کنار تنظیم کولر گازی برای گرمایش باید دستگاه را نیز مرتب سرویس کنید. تمیز کردن فیلتر به گرم کردن محیط خانه کمک میکند. همچنین باید مطمئن شوید دمای ترموستات و دمایی که از واحد AC خارج میشود، یکسان است.
آیا استفاده از حالت گرمایشی کولر گازی موجب افزایش مصرف انرژی میشود؟
همانطور که اشاره کردیم میزان مصرف برق کولر گازی در مقایسه با مصرف گاز در بخاری یا شومینه هزینه بیشتری دارد. از سوی دیگر وقتی دستگاه را روی حالت Heat تنظیم میکنید، میزان مصرف برق آن در مقایسه با حالت Cool بیشتر است.
اگر کنترل گازی را روی حالت توربو (Turbo) قرار دهید، به دلیل اینکه باید گرمای بیشتری برای محیط تولید کند، میزان مصرف برق آن نیز افزایش مییابد. به طور کلی کولرهای گازی در حالت گرمایشی بین ۳۰۰۰ تا ۳۵۰۰ وات انرژی در ساعت مصرف میکند که بسیار بالاست.
برای کاهش میزان مصرف برق بهتر است آن را در حالت Heat قرار دهید و با استفاده از تایمر، زمانهایی که در خانه حضور ندارید، دستگاه را خاموش کنید. همچنین با عایق کردن درب و پنجره و یا استفاده از شیشههای دو جداره مانع از هدر رفتن گرمای خانه شوید.
چرا کولرگازی گرما نمی دهد؟
گاهی با وجود اینکه کولر گازی قابلیت گرم کردن خانه را دارد، اما این وظیفه را به درستی انجام نمیدهد. حتی با تنظیم کولر گازی برای گرمایش دستگاه نمیتواند به خوبی محیط را گرم کند. در این رابطه باید مشکل کولر را بررسی کنید که از جمله آنها باید به موارد زیر اشاره کنیم:
- بزرگ بودن بیش از حد محیط و ناتوانی کولر در گرم کردن آن
- کاهش گاز فرئون دستگاه
- بروز مشکلات فنی در تجهیزات کولر گازی
- کثیف شدن فیلترهای هوای دستگاه
- یخ زدن کویلهای کندانسور دستگاه
- تنظیمات اشتباه کولر گازی
- خراب شدن فن دستگاه
وقتی تنظیمات کولر برای گرمایش را انجام دادید، باید 5 دقیقه صبر کنید تا دستگاه شروع به کار کند و باد گرم راهی خانه شود.
نحوه تنظیم کولر گازی برای گرمایش اسپیلت به چه صورت است؟
در بالاتر به تنظیمات دستگاه برای گرم کردن خانه اشاره کردیم. اما در اینجا تاکید میکنیم که باید از طریق دکمه mode ابتدا حالت Heat را انتخاب کنید. سپس باید درجه گرمای دستگاه را تنظیم کنید که بهتر است بین 25 تا 30 درجه سانتیگراد قرار بگیرد تا به تجهیزات آن فشار وارد نشود.
چگونه حالت گرمایش را در کولر گازی راه اندازی کنیم؟
راهاندازی حالت گرمایش در کولر گازی بستگی به مدل دستگاه و نوع آن دارد. به طور کلی، برای استفاده از کولر گازی در حالت گرمایش، باید مراحل زیر را دنبال کنید:
1. اطمینان از قابلیت گرمایش کولر گازی
قبل از هر چیز، مطمئن شوید که کولر گازی شما قابلیت گرمایش (heat pump) دارد. اکثر کولرهای گازی که امروزه در بازار موجود هستند، علاوه بر خنککنندگی، به حالت گرمایش هم مجهز هستند. اگر دستگاه شما چنین قابلیتی ندارد، متاسفانه نمیتوان از آن برای گرمایش استفاده کرد.
2. انتخاب حالت گرمایش از روی ریموت کنترل
برای فعال کردن حالت گرمایش، معمولاً باید از ریموت کنترل کولر گازی استفاده کنید. مراحل معمول به شرح زیر است:
-
دکمه Mode را فشار دهید: این دکمه معمولاً در ریموت کنترلهای کولر گازی وجود دارد و برای تغییر حالتهای مختلف کولر از جمله سرمایش، گرمایش، رطوبتزدایی و فن استفاده میشود.
-
انتخاب حالت گرمایش: پس از فشار دادن دکمه Mode، در صفحه نمایش ریموت کنترل عبارت “Heat” یا نماد خورشید (☀️) ظاهر میشود که نشاندهنده حالت گرمایش است. این گزینه را انتخاب کنید.
3. تنظیم دما
پس از انتخاب حالت گرمایش، دمای کولر گازی را تنظیم کنید. معمولاً در این حالت، دمای مطلوب در حدود ۲۵ تا ۲۸ درجه سانتیگراد است. برای تنظیم دما از دکمههای ↑ و ↓ در ریموت کنترل استفاده کنید.
4. چرخاندن فن (اختیاری)
در بسیاری از مدلهای کولر گازی، شما میتوانید سرعت فن را تغییر دهید. برای گرمایش بهتر، معمولاً بهتر است سرعت فن را به حالت متوسط یا بالا تنظیم کنید تا هوای گرم به طور یکنواخت در فضا پخش شود.
5. انتخاب جهت وزش هوا (اختیاری)
بیشتر کولرهای گازی قابلیت تنظیم جهت وزش هوا دارند. در هنگام استفاده از حالت گرمایش، جهت جریان هوا را طوری تنظیم کنید که هوای گرم به سمت پایین جریان یابد، زیرا هوای گرم به طور طبیعی بالا میرود و با این تنظیم، گرما بهتر در فضا توزیع میشود.
6. زمانبندی دستگاه (اختیاری)
در برخی مدلهای کولر گازی، میتوانید از تایمر دستگاه برای روشن یا خاموش شدن در زمان مشخص استفاده کنید. این گزینه برای مصرف بهینه انرژی بسیار مفید است.
7. توجه به دمای بیرون
در صورت استفاده از کولر گازی در مناطق با سرمای شدید، ممکن است عملکرد دستگاه تحت تاثیر قرار گیرد. برای عملکرد بهینه در هوای سرد، بهتر است از دستگاههایی استفاده کنید که برای شرایط سرمایی شدید طراحی شدهاند.
مزایای استفاده از کولر گازی برای گرمایش
قبل از هر چیز باید اشاره کنیم که استفاده از کولر گازی برای گرم کردن خانه یا محل کار برای شهرهای معتدل و گرمسیری مناسب است. در شهرهای سردسیر و کوهستانی که بسیاری از روزهای زمستان در نقطه انجماد هستند، استفاده از این دستگاه برای گرم کردن محیط با خراب شدن تجهیزات دستگاه و بالا رفتن قبض برق همراه میشود.
با این حال استفاده از کولر گازی اسپیلت برای گرمایش منزل این مزیتها را به همراه دارد:
- کارایی و بازدهی بالا: این دستگاه به دلیل مجهز بودن به تکنولوژی اینورتر میتواند با تنظیم سرعت کمپرسور، کارایی انرژی بیشتری نسبت به بخاریهای برقی معمولی داشته باشد. با این حال در مقایسه با بخاری بازدهی کمتری دارد.
- تنظیم و راهاندازی سریع کولر گازی: این دستگاه در مقایسه با سیستمهای گرمایشی سنتی مانند بخاری گازی یا شوفاژ، سریع راهاندازی می شود و میتواند فضا را گرم کند.
- بدون تولید دوده و آلودگی: این دستگاه برای تولید گرما هیچ دوده یا گاز مضری را ایجاد نمیکند. از سوی دیگر کولر گازی از نظر ایمنی نسبت به بخاریهای گازی یا نفتی مزیت دارد؛ زیرا خطراتی مانند نشت گاز، آتشسوزی و یا مسمومیت با گاز مونوکسید کربن در آن وجود ندارد.
- کاهش مصرف سوختهای فسیلی: استفاده از کولر گازی بهجای بخاری گازی یا نفتی به کاهش مصرف سوختهای فسیلی کمک میکند و تأثیرات زیستمحیطی را کاهش میدهد. در مواقعی که گاز شهری افت شدید دارد یا قطع میشود، استفاده از کولرگازی برای گرمایش خانه میتواند کاربردی باشد.
- کنترل دقیق دما: کولر گازی به دلیل دارا بودن ترموستاتهای دقیق، میتواند دمای محیط را به صورت یکنواخت و مطابق با تنظیمات دلخواه کاربر حفظ کند.
- قابل استفاده در مناطق مرطوب: در برخی مناطق از جمله شهرهای شمالی و جنوب کشور که رطوبت هوا بالاست، استفاده از بخاریهای معمولی مشکلاتی از قبیل افزایش رطوبت را به دنبال دارد. اما کولر گازی میتواند رطوبت محیط را کاهش دهد و هوای خشکتر و مطبوعتری را ایجاد کند.
- بدون اشغال فضای اضافه: حتی پنل داخلی اسپیلت بر روی دیوار نصب میشود و هیچ فضایی را اشغال نمیکند. در نتیجه برای خانههای نقلی و کوچک مناسبتر است.
کولر گازی چگونه گرما تولید میکند
حالا که با اصول پایهای عملکرد کولر گازی آشنا شدیم، به سوال اصلی خود میپردازیم: «کولر گازی چگونه گرما تولید میکند؟» در واقع، کولر گازی با استفاده از فناوری «تهویه معکوس» یا «heat pump» قادر است نه تنها هوای محیط را خنک کند، بلکه گرما را نیز تولید کند. این ویژگی، که در بسیاری از کولرهای گازی مدرن موجود است، به کاربر این امکان را میدهد که از دستگاه خود در فصول سرد سال نیز بهرهبرداری کند.
سیستم پمپ حرارتی (Heat Pump)
سیستم پمپ حرارتی که در برخی کولرهای گازی وجود دارد، میتواند فرآیند تبرید را معکوس کند و به جای جذب گرما از محیط و انتقال آن به بیرون، گرما را از محیط بیرون جذب کرده و به داخل منتقل کند. این سیستم، که اساساً همان چرخه تبرید است، در این حالت به گونهای عمل میکند که گرمای هوای خارجی را گرفته و آن را به داخل ساختمان میفرستد. به عبارت سادهتر، کولر گازی مانند یک پمپ حرارتی عمل میکند که میتواند در هوای سرد نیز گرما تولید کند.
تغییر مسیر جریان مبرد
یکی از کلیدهای اصلی برای تولید گرما در کولر گازی، تغییر مسیر جریان مبرد است. در حالت عادی، جریان مبرد از اواپراتور به کمپرسور و سپس به کندانسور میرود. اما در حالت گرمایش، این مسیر معکوس میشود. یعنی گاز مبرد ابتدا از کندانسور به اواپراتور منتقل میشود. این تغییر مسیر با استفاده از یک شیر چهار طرفه انجام میشود که جهت جریان مبرد را معکوس میکند. در این حالت، کندانسور که در حالت خنکسازی وظیفه انتقال گرما به بیرون را داشت، حالا به عنوان اواپراتور عمل کرده و گرمای محیط بیرون را جذب میکند.
کارکرد سیستم در هوای سرد
برای بسیاری از افراد این سوال پیش میآید که کولر گازی در هوای بسیار سرد چگونه میتواند گرما تولید کند. در واقع، کولرهای گازی مدرن مجهز به فناوریهایی هستند که به آنها این امکان را میدهند که حتی در دمای منفی ۵ درجه سانتیگراد نیز عملکرد مناسبی داشته باشند. این دستگاهها با استفاده از مبردهای خاص و موتورهایی با بازده بالا قادرند گرما را از هوای سرد بیرون بگیرند و به داخل انتقال دهند.
عملکرد بهینه در شرایط مختلف
کولر گازیهایی که قابلیت تولید گرما دارند، معمولاً برای مناطقی که دارای زمستانهای معتدل هستند مناسبترند. این سیستمها در دماهای بسیار پایین کارایی کمتری دارند و ممکن است برای گرم کردن فضاهای بسیار بزرگ مناسب نباشند. به همین دلیل، برای استفاده در مناطق با سرمای شدید، معمولاً سیستمهای پکیجهای گرمایشی یا هیترهای مخصوص توصیه میشوند.